Մենք բոլորս Դոն Ժուան ենք

Կար մի շրջան, որ վախենում էի կարդալ պիեսներ, դրանք ինձ շատ անհասկանալի էին թվում: Հանգամանքներից ելնելով` պարտավոր էի բացել դրամատուրգիայի էջերը և հաղթահարել այդ վախը:  Առաջին իսկ պիեսը կարդալուց հետո այդ անհասկանալի վերաբերմունքը դրանց նկատմամբ վերացավ: Սկսեցի ավելի արագ հասկանալ դրանց ենթատեքստը: Վերջին շրջանում կարդացած տարբեր մշակույթների պատկանող պիեսիներից շատերը մեծ տպավորություն են թողել և  երկար ժամանակ էի մտածում, թե , որի մասին կարելի է գրել: Պատահաբար թերթեցի տետրիս էջերը և տեսա Մոլլիեր ազգանունը. միանգամից պարզ դարձավ, որ կխոսեմ Ժան Բատիստ Մոլերի ≤Դոն Ժուան≥ ստեղծագործության մասին:

Մոլիերը 17- րդ դարի երկրորդ կեսի ֆրանսիացի գրող է՝ կլասիցիստական կատակերգության հայրը: Նրա  ≤Դոն Ժուան≥ ստեղծագործությունը մեծ հետք է թողել հասարակության զարգացման վրա, մինչ այժմ մենք դոն ժուան արտահայտությամբ դիմում ենք շատերն: Կլինեմ անկեղծ և կասեմ, որ պիեսը կարդալուց ես լիովին մոռացել էի, որ ընթերցում եմ կատակերգություն, և ժուանի կերպարը համարում էի բացասական, և ոչ մարդկային: Վերջացնելուց հետո միայն, ևս մեկ անգամ բացեցի առաջին էջը և տեսա ≤կատակերգություն հինգ գործողությամբ≥ արտահայտությունը: Ստեղծագործության մեջ չի բնութագրում Ժուանի արտաքինը, նա խոսում է միայն նրա բնավորության գծերի և արարքների մասին, և մենք ստպված ենք լինում ստեղծել նրա դիմանկարը: Ժուանը չունենալով բնորոշված արտաքին՝ իր ժեստիկուլիացիայով և բնավորությամբ կարողանում է տիրանալ բոլորին:

Ինձ համար պիեսը ևս մեկ անգամ ապացուցեց այն ճիշտը, որ կանայք մտավոր ունակություններով զիջում են նույնիսկ անխելք տղամարդկանց:  Կանայք ավելի էմոցիանալ են, ավելի զգայուն և անմիտ: Բոլոր այն իագական սեռի ներկայացուցիչներին, ում գերել էր Ժուանը, հասկանում էին, որ անլուրջ, կնամոլ և ոչ դրական բնավորություն ունեցող տղամարդ է, սակայն այս գիտակցությունը չէր խանգարում, որ նրանք խենթանային Ժուանի համար: Ինձ համար բացահայտեցի մի փաստ, որ տղամարդիկ չեն խաբողի դերում, ուղղակի կանայք են խաբվում:

Այս ստեղծագործությունը կարելի է և պետք է նայել տարբեր մշակութային դիրքերից: Եթե այն վերցնում ենք և դիտարկում ենք Հայաստանում ապա բնավ բացասական կերպար է, մինչ դեռ Մոլիերի ստեղծած Ժուանը ոչ վատն էր, ոչ էլ լավը նա ուղղակի հեգնական էր:

Եթե ավելի խորը մտածենք կհասկանանք, որ յուրաքանչյուրիս մեջ նստած է մի Դոն Ժուան, թե՛ կին, թե՛ տղամարդ: Ոմանք այն կարողանում են օգտագործել ճիշտ, ոմանք էլ արթացնելով Ժուանին ստանում եմ այլ տեսք:

Հիշեցում՝ պիեսը կարդալուց, հանկարծ չմոռանաք, որ բացել եք կատակերգության հոր գիրքը: ​

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s